Een meter bier
Toen ik in militaire dienst ging kreeg ik de volgende les van mijn sergeant-majoor: als jij van je peloton van 9 man (hé, wat toevallig nou) een hecht team wil maken, zorg dan voor een externe vijand. Nou was dat in die tijd niet zo moeilijk, want de Russen lagen maar een paar honderd kilometer verderop. Maar je moest het vooral ook dichter bij huis zoeken: geef je team en naam en laat het opboksen tegen andere teams. In sportwedstrijden, op de schietbaan en 's avonds in de mess met meters bier en dan op de vuist. En ontwikkel teamrituelen, zoals een speciale groet, gebaren en een lied. Dat is allemaal heel erg nuttig, want een hecht team is letterlijk van levensbelang in een militaire situatie!
DNA
Nou ben ik er van overtuigd dat het vormen van hechte clubjes middels het afzetten tegen de buitenwereld in het DNA van de mens zit ingebakken. Vast iets evolutionairs dat ons op de steppe hielp te overleven. Dus die mensen uit die andere wijk zijn niks, of die van die andere stad of voetbalvereniging. En op elk familiefeestje is het heerlijk het eigen clubje te verheerlijken als normale hardwerkende eerlijke mensen (behalve oom Jan dan, maar die kan er dan ook echt niks aan doen) en dat af te zetten tegen de boze buitenwereld die er maar op los feest, zich misdraagt of profiteert van uitkeringen.
De beste automobilist
Waar wil ik heen? Ik heb niks tegen hechte teams en enige blindheid voor het eigen gedrag vind ik ook helemaal niet erg. Elk nadeel heb zijn voordeel. Ook bij mijn huidige klant, een grote overheidsorganisatie zijn weg we goed op weg bestaande verbanden tot hechte teams om te vormen. Mooi zo! Dat is essentieel voor hun toekomst. En soms zijn ze al best kritisch op hun eigen oom Jan in de retro. Maar ... mijn ervaring is dat mensen juist als gevolg dat ze in een team zitten ook erg makkelijk naar die andere teams gaan wijzen, dit geheel in lijn met bovenbeschreven menselijke natuur.
"Zij werken te traag, zij voldeden niet aan de definition of done, zij hadden ons niks laten weten, zij schreven een stuk zonder inspraak, zij hebben geen werkvoorraad voor ons, hun agenda is te vol, zij hechten teveel aan oude schoenen of juist niet, of, helemaal dodelijk natuurlijk: zij zijn niet echt Agile!" Pak aan! Dit het liefst geventileerd in de teamruimte of bij het koffiezet apparaat.
Maar hoe is het toch mogelijk dat 'wij' het wel goed doen en 'zij' niet? Net zoiets als dat de meerderheid van de automobilisten vindt dat ze beter rijden dan gemiddeld?
Ik merk dat ik mensen vaak moet leren bewust over hun 'team' DNA heen stappen. Maar elk mens kan dat, dat maakt ons zo uniek! Want als je schaalt is het immers niet ieder team voor zich, maar is het essentieel een hecht team van teams te vormen en dat geldt zeker bij deze klant. Een methode voor schalen hebben is mooi, maar dat werkt minder als het 'eigen team eerst' is. Want met elkaar werkt uiteindelijk het best. Dat is makkelijk gezegd, maar hoe bereik je dat concreet?
Meer dan een framework introduceren
Als je ziet dat er in een ander team of bij een ander teamlid iets niet lekker loopt, kun je daar over praten met je teammaatjes, maar zoek je ook de dialoog met het betreffende team of persoon? Als je feedback krijgt op jouw handelen vanuit een ander team, sta je daar open voor? Is het een idee om eens een retrospectives over teams heen te organiseren? Is het een idee in een volgend assessment vragen op te nemen over de tevredenheid van een ander team over jouw team? Zou ik best spannend vinden.
Misschien adopteert je organisatie al in methode als SAFe, met daarin geadviseerde Inspect & Adapt sessies, teamoverstijgende feedback sessies die een dergelijk doel mede bevorderen. Of je past vergelijkbare technieken toe uit andere methodes. Maar of je dit nu wel of niet doet, laat dit nou vooral geen excuus zijn te coachen op het DNA!
Vaak blijkt die ander helemaal niet zo vreemd te ruiken, raar te denken of dwars te handelen als je hem beter leert kennen. Je kunt zelfs van hem leren en er een prettige buurman of buurvrouw aan over houden. Dat geldt in onze samenleving en ook in een geschaalde agile omgeving!
