Traditionele vormen van leiderschap en management bewijzen zich steeds meer als autoritaire controle die kwaliteit en arbeidsvreugde in de weg zitten. Agile werkwijzen blijken te leiden tot betere resultaten, effectievere processen en meer waardering en genoegdoening onder werknemers. Wat we nu nodig hebben is agile leiderschap dat aansluit op agile manieren van werken.
Leiderschap was oorspronkelijk Agile
De eerste menselijke samenlevingsvormen waren nomadische stammen. Ze leefden met de natuur en met de seizoenen. Ze gingen daar waar eten en materialen te vinden waren om van te leven. Kon een stam op de plek waar zij zich had gevestigd niet meer vinden wat ze op dat moment nodig had, dan trok de stam naar de volgende plaats om de veranderde behoeften te bevredigen. Van dag tot dag keken de mensen wat er speelde en of ze hun plannen en bezigheden moesten veranderen. Als we met een voorbeeld moesten aangeven wat Agile is, dan zou dit het zijn.
Zo’n stam had een hoofd, een oudere persoon die veel had gezien en meegemaakt. Zijn of haar taak was de gang van zaken in goede banen te leiden en de orde te behouden, met als hoofdzakelijk doel overleven van de gehele stam. Deze leider bezat de gave aan te voelen wat de kracht van mensen was en wat nodig was om die kracht aan te spreken en naar buiten te laten komen. De taak van het stamhoofd was in de basis mensen hun talenten te doen realiseren, want zo was de stam het meest succesvol. De filosofie hier achter is dat Iedereen andere vaardigheden heeft waarin hij/zij excelleert, en die excellentie moet voortdurend benut worden om steeds het beste resultaat te garanderen.
Leiderschap is niet meer wat het ooit was
Waar veel mensen heden ten dage tegenaan lopen is in feite dat leiderschap niet meer is wat het ooit was, bij de nomaden. Mensen worden niet meer begeleid en er wordt geen ruimte gegeven aan talent, maar iemand schrijft hen precies voor wat er gedaan moet worden. Het leiderschap is veranderd van een dienstbare functie naar een dominante functie. Veel leiders zijn uit het oog verloren waar leiderschap in den beginne om draait: optimaal functioneren van de groep.
Wat typerend is voor agile teams is dat ze zelf het beste zicht hebben op het verloop en de uitvoering van het proces waar zij mee bezig zijn, juist omdat zij degenen zijn die het proces uitvoeren. En hier zit het pijnpunt: een agile team heeft geen line manager meer nodig. Er is geen operationeel manager meer nodig die precies vertelt wie wat op welke manier moet doen. Daar heeft het team zelf het beste zicht op. Een line manager neemt geen deel aan het operatoneel proces, waardoor hij/zij ook niet de beste keuzes zal kunnen maken op dat gebied.
Nieuw leiderschap richt zich op een goede en prettige gang van zaken
Het doet altijd pijn als iemand niet meer nodig is. Maar het punt is dat managers niet ‘niet meer nodig’ zijn. Er is namelijk een reden dat deze persoon manager is, en die reden is vaak zijn of haar kracht. Deze kracht is misschien een sterke visie, de capaciteit tot overzicht houden of de juiste mensen op de juiste plek zetten. Het zou zonde zijn als deze kracht verloren ging. Want er zijn genoeg zaken die een (scrum) team niet intern kan oplossen.
Een operationeel team heeft geen tijd om zich met visie of koers van het bedrijf bezig te houden. Vaak genoeg kunnen mensen binnen een team niet door één deur of weten niet hoe ze met een bepaald teamlid moeten samenwerken. Er zijn veel verschillende type mensen, met allemaal hun eigen persoonlijkheid. Dat wil nog wel eens botsen. Daarbij komen er ook situaties voor waar teamleden verschillend op reageren, waardoor er conflicten ontstaan. Het is dan moeilijk om een goede samenwerking in stand te houden. Ook komt het voor dat mensen simpelweg niet op de juiste plek zitten, een plek waar zij in hun potentie ten volste benutten. Sommige mensen halen geen motivatie meer uit hetgeen ze doen en vinden deze motivatie ook niet meer in het team. Het kan zijn dat iemand behoefte heeft aan professionele sturing of motivatie van buiten het team.
Een agile leader laat mensen hun talenten benutten
Met de komst van agile werkende teams is er behoefte aan een fundamenteel ander soort leiderschap ontstaan, vormen van agile leadership. Niet naar operationele directie, maar leiding die ervoor zorgt dat alle teamleden hun talenten volledig benutten en kunnen ontwikkelen, de juiste functie vervullen en met elkaar kunnen samenwerken. Iemand met visie die zich in dienst stelt van het gehele proces om die visie te verwezenlijken. Zijn/haar functie is servant leadership en staat in dienst van het team en het proces. Hij/zij voelt aan en kijkt naar wat ieder teamlid en het team als geheel nodig heeft om optimaal te kunnen functioneren. Terugblikkend op het hoofd van de nomadische stam ligt deze nieuwe vorm van leiderschap veel dichter bij onze oorsprong dan we denken. Een stamhoofd schrijft toch ook niet voor hoe de schaapjes precies geschoren moeten worden of hoe de geit moet worden gemolken?
Training Agile Leadership bij inspearit/cibit academy
Wil jij meegaan met de stroom en de veranderende behoeften in het werkveld? Heb je net een nieuwe functie en wil je je nieuwe organisatie een leiden naar duurzaam succes? Of voel je dat het anders moet maar je weet nog niet goed hoe? Volg dan onze Agile Leadership Training. In deze training bekijk je de nieuwe uitdaging van leiders vanuit verschillende invalshoeken. Bovendien ga je praktisch in op hoe je teams helpt bij belemmeringen die buiten hun eigen invloedssfeer liggen. Neem eens een kijkje bij het leiderschap van de toekomst!